...( Info )...

Serial fabularny
Kraj produkcji: Polska
Rok produkcji: 1970
Premiera: 1970.09.09
Gatunek: film wojenny
Czarno-biały
5 odcinków

Reżyseria - Janusz Morgenstern
Scenariusz - Roman Bratny
Zdjęcia - Tadeusz Wieżan
Scenografia - Jerzy Skrzepiński
Muzyka - Jerzy Matuszkiewicz
Produkcja - Studio Filmowe Iluzjon

...( Opis )...

Filmowa adaptacja najlepszej, zdaniem wielu krytyków, powieści Romana Bratnego - „Kolumbowie - rocznik 20”, a właściwie jej dwóch pierwszych tomów. Serial Janusza Morgensterna opowiada o polskim ruchu oporu przeciw hitlerowskim okupantom, o młodzieży lat wojny, jej codziennym życiu i walce. Głównymi bohaterami są dwudziestoletni chłopcy, wplątani nagle w dramatyczną historię narodu i zmuszeni do podejmowania trudnych, nierzadko tragicznych decyzji. Z właściwą ich wiekowi fantazją, poświeceniem, ale i ze świadomością ogromu ryzyka i odpowiedzialności podejmują nierówną walkę z wrogiem. Początkowo jest ona spontaniczna. Z czasem przeradza się jednak w zorganizowaną i dokładnie planowaną działalność dywersyjną. Wielką zaletą filmu jest to, że reżyser nie ograniczył się do ukazania swoich bohaterów tylko w pracy konspiracyjnej. Sporo miejsca poświęcił też mniej heroicznemu obliczu okupacji. Sugestywnie ukazał osobiste dramaty i rozterki Zygmunta, Jerzego, Kolumba, Niteczki, opowiedział o ich miłościach skażonych mrocznym cieniem wszechobecnej śmierci; o drobnych i większych radościach jakby na przekór nieludzkiej rzeczywistości; o ich mężnej postawie, kiedy przyszło oddać życie na szańcach Powstania. Dzięki znakomitym kreacjom Jana Englerta, Władysława Kowalskiego i Jerzego Matałowskiego ich bohaterowie podbili współczesną widownię. Potrafili przemówić do niej językiem lat siedemdziesiątych, w niczym nie zubożając swej historycznej i literackiej wiarygodności. Stanisław Dygat tak charakteryzował ten fenomen na łamach „Ekranu”: „Byłem wtedy młody i spotykałem się z Kolumbami. Z tymi prawdziwymi z epopei Bratnego i z filmu Morgensterna też. Nie było wtedy Niemena ani Brigitte Bardot. Ani beatu, ani autostopu, ani podróży międzyplanetarnych. Nie było swobody poruszania, ani swobody obyczajów, ani telewizji. Była godzina policyjna, łapanki i huk salw karabinowych. Ale Kolumbowie szli na śmierć dlatego, że tak bardzo kochali życie. Kochali je tak samo, jak kocha je młodzież dzisiejsza i starali się wykorzystać każdy urok, który mogło ofiarować. Pod tym względem nie różnili się od młodzieży dzisiejszej… Morgenstern odkrył w powieści nowe i szerokie możliwości, jakie daje polskiemu filmowi tematyka okupacyjna. To nieprawda, że ludzie mają dosyć tej tematyki. Mają jej dosyć w wersji sfałszowanej”. Innym odkryciem Morgensterna było ukazanie losów „Kolumbów” bez pseudopatriotycznego zadęcia i sztucznego patosu. Bez świadomości, że uczestniczą w wielkim dziejowym wydarzeniu i że po latach historia uczyni z nich bohaterów. Ten klimat filmu doskonale oddaje autentyczny, krążący po okupacyjnej Warszawie wierszyk:
„Pod Rostowem od krwi ślisko
A my idziem na boisko".
Cynizm? Nie, raczej postawa obronna, wisielczy humor jako odtrutka na czyhającą za każdym rogiem możliwość łapanki i nieustanne poczucie zagrożenia. Są wreszcie „Kolumbowie” dalekim echem szkoły polskiej - nurtu naszej kinematografii, który wygasł z górą dziesięć lat przed premierą dzieła Morgensterna. Stało się tak głównie za sprawą powieści Bratnego, która ujrzała światło dzienne w chwili, gdy szkoła polska przeżywała swe najlepsze lata. Adaptacja Janusza Morgensterna, zarówno w wersji kinowej, jak i telewizyjnej, odniosła sukces. Reżyserska wizja powieści Bratnego przypadła do gustu widowni i krytyce. Dowodem m.in. wielokrotne wznawianie filmu zwłaszcza na małym ekranie.

...( Obsada )...

Jan Englert - Zygmunt
Władysław Kowalski - Jerzy
Alicja Jachiewicz - „Niteczka”
Krzysztof Machowski - „Czarny Olo”
Halina Golanko - „Ałła”
Marek Perepeczko - „Malutki”
Bolesław Idziak - major „Junosza”
Bożena Kowalczyk - Basia Stelmach, dziewczyna „Kolumba”
Jerzy Matałowski - Stanisław Skiernik „Kolumb”
Jerzy Trela - bracia Władysław i Jerzy Jagiełło

...( Dane Techniczne )...

Format           : AVI
Format/Info         : Audio Video Interleave
File size          : 702 MiB
Duration          : 54mn 7s
Overall bit rate      : 1 813 Kbps
Writing application     : VirtualDubMod 1.5.10.2 (build 2540/release)
Writing library       : VirtualDubMod build 2540/release

Video
ID             : 0
Format           : MPEG-4 Visual
Format profile       : Advanced Simple@L5
Format settings, BVOP    : 2
Format settings, QPel    : No
Format settings, GMC    : No warppoints
Format settings, Matrix   : Default (H.263)
Codec ID          : XVID
Codec ID/Hint        : XviD
Duration          : 54mn 7s
Bit rate          : 1 419 Kbps
Width            : 576 pixels
Height           : 432 pixels
Display aspect ratio    : 4:3
Frame rate         : 25.000 fps
Color space         : YUV
Chroma subsampling     : 4:2:0
Bit depth          : 8 bits
Scan type          : Progressive
Compression mode      : Lossy
Bits/(Pixel*Frame)     : 0.228
Stream size         : 549 MiB (78%)
Writing library       : XviD 1.1.0 (UTC 2005-11-22)

Audio
ID             : 1
Format           : AC-3
Format/Info         : Audio Coding 3
Mode extension       : CM (complete main)
Format settings, Endianness : Big
Codec ID          : 2000
Duration          : 54mn 7s
Bit rate mode        : Constant
Bit rate          : 384 Kbps
Channel(s)         : 6 channels