Zbigniew Nienacki
Format - [.epub]
Wersja - PL
Książka uznana swego za "skandalizującą".

Akcja powieści rozgrywa się w fikcyjnej wsi Skiroławki na Mazurach, której pierwowzorem jest Jerzwałd. Poruszająca tematy psychologiczne, kryminalne i społeczne powieść największą sławę zyskała dzięki wątkom obyczajowym oraz wybitnemu opisowi życia seksualnego mieszkańców Skiroławek. Nienacki nawiązał również do mazurskich legend (postać kłobuka), problemów integracji na Mazurach po II wojnie światowej oraz wątków autobiograficznych[1].

Nawiązuje też do mazurskich legend (kłobuk - demon opiekujący się domowym ogniskiem, przyjmujący postać zmokłej kury, można go "wyhodować" zakopując pod progiem domu martwy płód). Nie brakuje też dosłownych opisów seksualnych.

Dochodzimy tu do największej bolączki tej książki, która, niestety, zdominowała wiele o niej wypowiedzi. W świadomości polskiego czytelnika (starszego, bo młodszy nie takie rzeczy czytał) Skiroławki to jedynie tytułowy „kurwidołek”, gdzie każdy z każdym nie tylko tej jednej nocy w starym młynie. Nie będę ukrywać, ze seks jest obecny w Skiroławkach, ale nie jest to rzecz wulgarna - powiedziałbym raczej, że jest on częścią krajobrazu powieści, tak jak nagość jest nieodłącznym elementem mitologicznych fresków, a wycięcie jej przyniosłoby taki sam efekt, jak „ubieranie” pędzlem starożytnych wizerunków.

Trudno oprzeć się wrażeniu, że Skiroławki to PRL-owskie Lipce - tak jak w wielkim dziele Reymonta, czytelnik przez rok obserwuje życie mieszkańców wsi stanowiącej mikrokosmos. Tutaj przeplatają się ze sobą zbrodnia i kara, historia i współczesność, mieszają się ludzkie charaktery. To, co najbardziej ujęło mnie w tej książce, to mnogość świetnie zarysowanych postaci - ekscentryczny ksiądz, romantyczna doktor weterynarii, owdowiały lekarz, nieszczęśliwe małżeństwo kierowcy i tajemniczej chłopki, letnicy, wieśniacy, rybacy, człowiek, który wymyślił huśtawkę, nauczycielki, leśnicy, wreszcie pisarz mający problemy z opisem ludzkich charakterów w swej najnowszej powieści - to nie są osoby, które można opisać jednym słowem i jednoznacznie ocenić. Czytając przejmujemy reguły świata, gdzie „panna z dzieckiem to rzecz zwyczajna”[2], a u mężczyzn cenione są przede wszystkim „Mocna głowa do trunków i dzwonek między nogami”[3].